Mañana mañana – Over verzengende hitte en zuidelijke culturen
Door Daniëlle Broeze en Sanne Grootveld
Als er één onderwerp is waar we deze zomer onuitputtelijk veel over hebben gepraat, dan is dat het weer. Want man, wat was het heet. Puffend en zwetend werkten we ons de zomer door. En hoewel de eerste herfstige taferelen zich alweer aandienen, is het nog lang niet gedaan met de hitte. Volgens experts krijgen we de komende vier jaar minstens zulke hete zomers. Tropische temperaturen in ons kikkerland, wat doet dat eigenlijk met ons?
Dat warmte effect heeft op je productiviteit, hebben we afgelopen tijd aan den lijve ervaren. En dat het niet handig is om bij 30 graden stug door te werken, dat weten onze zuiderburen in bijvoorbeeld Spanje en Italië maar al te goed. Tussen 12 en 2 houdt het ganse volk het voor gezien en kan je nergens terecht. Deze ‘mañana’-cultuur kan bij ons kaaskoppen geregeld tot grote frustratie leiden. Zie het televisieprogramma ‘Ik vertrek’ voor amusante taferelen – waar de Hollandse gezinnen zich steevast druk maken over hun camping die volgende maand open moet, stelt de aannemer het werk liever nog even een weekje uit.
Maar dat men in warmere landen iets rustiger aandoet, is zo gek nog niet. Hogere temperaturen zorgen namelijk voor een lagere productiviteit1. Uit onderzoek is gebleken dat mensen tijdens een hittegolf beter presteren op cognitieve taken in een ruimte met airconditioning, dan in een ruimte zonder 2. Met airconditioning presteerden mensen al snel 10% beter en 13% sneller. Een goede investering dus!
Wellicht nog interessanter dan verlies aan productiviteit, is dat warmte ook effect heeft op je persoonlijkheid. Zo blijkt de term heethoofd meer dan alleen een uitdrukking: meerdere onderzoeken laten zien dat wanneer je het warm hebt, je gezichtsuitdrukkingen eerder interpreteert als boos of agressief, dan wanneer je het koud hebt3. Ook lijkt er bewijs te zijn dat je mensen in een warme omgeving sexyer vindt, en dat je meer zin hebt in pittig eten4. De theorie hierachter is dat warmte alle emotionele reacties versterkt, dus bijvoorbeeld ook het zoeken naar sensatie. Daardoor kies je tijdens die warme dag liever voor dat extra schepje sambal.
Kortom: door de hitte gaan we iets minder hard werken, en worden we iets temperamentvoller. De komende vier warme zomers zullen dus wel degelijk invloed hebben op ons nuchtere volkje. Deze effecten zijn evolutionair bepaald: ze zitten in de kern van ons brein en hebben dus direct invloed op ons, zelfs zonder dat we dat door hebben4. Dus mocht je tijdens een laatste hitte-uitspatting gefrustreerd raken door een trage collega, trek dan lering uit dit verhaal en stel die deadline nog een dagje uit. Mañana mañana.
Referenties
[1] Seppanen, O., Fisk, W. J., & Lei, Q. H. (2006). Room temperature and productivity in office work.
[2] Laurent, J. G. C., Williams, A., Oulhote, Y., Zanobetti, A., Allen, J. G., & Spengler, J. D. (2018). Reduced cognitive function during a heat wave among residents of non-air-conditioned buildings: An observational study of young adults in the summer of 2016. PLoS medicine, 15(7) .
[3] Wilkowski, B. M., Meier, B. P., Robinson, M. D., Carter, M. S., & Feltman, R. (2009). “Hot-headed” is more than an expression: The embodied representation of anger in terms of heat. Emotion, 9(4), 464.
[4] Xu, A. J., & Labroo, A. A. (2014). Incandescent affect: Turning on the hot emotional system with bright light. Journal of Consumer Psychology, 24(2), 207-216.
